Na stronach BIP naszego miasta pojawiły się długo oczekiwane materiały podsumowujące kontrolę umowy użyczenia budynku byłego dworca kolejowego w Hajnówce. Inspekcję prowadziła komisja rewizyjna Rady Miasta, a przedmiotem weryfikacji był sposób wykonania umowy zawartej przez gminę miejską ze Stowarzyszeniem Kulturalnym „Pocztówka”. Już prawie straciłem nadzieję, że raport kiedykolwiek ujrzy światło dzienne (kontrola rozpoczęła się bodajże w październiku ubiegłego roku), ale oto w końcu JEST i można go przeczytać. A warto – zachęcam. Dla tych, co nie mają czasu, poniżej zamieszczam streszczenie.

Zanim jednak przejdę do clou, podzielę się z Wami swoją wątpliwością. Nie zastanawialiście się, jakim cudem przez blisko 6 pierwszych lat umowy żaden z urzędników miejskich nie zainteresował się, w jaki sposób wykonywana jest umowa użyczenia budynku? Pewnie część z Was udostępnia swoje mieszkania, garaże czy działki pod wynajem – nie zaglądacie i nie sprawdzacie, przynajmniej „od czasu do czasu”, co tam się dzieje? Przez ponad pół dekady nie ciekawi Was, jak ktoś korzysta z Waszej własności? Co tam robi, dlaczego i czy na pewno zgodnie z ustaleniami? Nie wiem, gdzie Urząd Miasta ma naszą własność, ale faktem jest, że jakakolwiek pierwsza inspekcja obiektu odbyła się w 2. połowie 2024 r., gdy roku nasz burmistrz Ireneusz Kiendyś w asyście najbardziej zaufanych naczelników z magistratu przeprowadził kontrolę doraźną, która jednak (jakżeby inaczej) nie wykazała żadnych nieprawidłowości.

Do nieco innych wniosków pokontrolnych doszli radni z komisji rewizyjnej. Ustalili m.in., że:

– część budynku pełniła funkcje hotelowe, które były „integralną częścią działań edukacyjno – kulturalnych. realizowanych w ramach projektu Europejski Korpus Solidarności, który obliguje do zapewnienia zakwaterowania wolontariuszom wykonującym prace na rzecz stowarzyszenia i społeczności lokalnej”. Hmm… czytajcie dalej;

– „Pocztówka” zobowiązała się, że za zarobione komercyjnie pieniądze „podniesie jakość funkcjonowania obiektu”. I faktycznie komisja rewizyjna otrzymała listę wykonanych prac podnoszących jakość funkcjonowania obiektu i sfinansowanych przez Stowarzyszenie Kulturalne „Pocztówka”, ale nie otrzymała zestawienia kosztów. Co to oznacza? Czytajcie dalej;

– miasto nigdy nie przeprowadziło audytu w zakresie przychodów osiągniętych przez ”Pocztówkę”, a to oznacza, że w zakresie weryfikacji wykonania  podpunktu wyżej jest ślepe i głuche. Najpiękniej brzmi jednak zapewnienie pracowników UM, że nie mają najmniejszej ochoty zmieniać tego stanu rzeczy, zapewne w myśl powiedzenia, że czego oczy nie widzą, tego sercu nie żal…;

– Pocztówka w umowie z miastem zobowiązała się użyczać pomieszczenia dworca innym organizacjom NGO na zasadzie refundacji kosztów utrzymania. Niestety okazało się, że nie ma żadnego kalendarza dostępności obiektu, a prośby o udostępnienie miejsca są odrzucane. Np. pod pretekstem remontu sal (należy przypuszczać, że prowadzonego z zysków komercyjnych stowarzyszenia, ale tego przecież się nie dowiemy, bo urzędnicy nie widzą takiej potrzeby);

– zgodnie z umową Pocztówka miała stworzyć wspólnie z UM regulamin udostępniania tych pomieszczeń, o których mowa powyżej, i oczywiście stworzyła, tyle że bez udziału urzędników miejskich. W związku z tym z pełną swobodą zastrzegła sobie, że jeśli wnioskodawca nie spodoba się Stowarzyszeniu, to miejsce nie będzie mu udostępnione. Można byłoby przyjąć, że to OK., ale teraz wyobraźcie sobie, że jesteście bezdomnym biednym NGO i prosicie większego, silniejszego i bogatszego kolegę o jakiś kąt, byle pod dachem. Co dokładacie jako załącznik do wniosku, żeby się przypodobać? Oczywiście wyłącznie szczery, słowiański uśmiech, prawda? ;)

I koniec śmiechów.

– zgodnie z umową, nakłady poniesione przez „Pocztówkę” na remonty budynku dworca oddamy stowarzyszeniu po zakończeniu okresu użyczenia (pomniejszone o stopień zużycia obiektu). Urząd Miasta wyraził zgody na remonty, ale nie prowadzi kontroli ponoszonych przez Stowarzyszenie nakładów, zaś „Pocztówka” nie przedstawiła radnym zestawienia kosztów. A to oznacza, że za kilkanaście lat możemy obudzić się z ręką w nocniku i rachunkiem opiewającym na miliony, a może nawet na dziesiątki milionów złotych. I kto za to zapłaci? Odpowiedź jest prosta. My – mieszkańcy. Drzwi wejściowe, chodniki i podjazdy już podarowaliśmy w prezencie, więc czemu nie więcej?

A teraz najważniejsze:

Zgodnie z podpisaną z miastem umową Stowarzyszenie Kulturalne „Pocztówka” zobowiązało się do „przestrzegania przepisów w zakresie ochrony PPOŻ bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony mienia” w odniesieniu do budynku który dostała za darmo. Tymczasem podczas kontroli komisja rewizyjna stwierdziła, że:
•    Brak jest dokumentacji budowlanej obiektu
•    Brak jest wymaganych książek obiektu budowlanego
•    Brak jest protokołów z przeglądu PPOŻ;
•    Brak jest protokołów z przeglądu elektrycznego;
•    Brak jest protokołów z przeglądu budowlanego;
•    Nie ma oznaczenia dróg ewakuacyjnych.

I tak od 2018 r.

A przypominam, że mówimy o obiekcie, w którym mieszkają wolontariusze (jak w hotelu!), gdzie zbierają się dzieci, gdzie odbywają się próby zespołów muzycznych, jak również gdzie znajduje się poczekalnia dla podróżnych. I w którym działa co najmniej jedno otwarte palenisko na drewno przynajmniej do niedawna (nie wiem, jak teraz) wykorzystywane do ogrzewania jednej dużej sali.

Z protokołu komisji  wynika, że o wiele tematów członkowie komisji nie zapytali, ale postaram się uzupełnić tę wiedzę i sam zapytam właściwe instytucje, czy obiekt posiadał właściwe dopuszczenia.
Więcej szczegółów wkrótce, a tymczasem zostawiam Was sam na sam z tym co przeczytaliście.